درمان استرس و اضطراب شدید: نشانه و علائم و درمان های خوراکی
قبل از اینکه به درمان استرس و اضطراب شدید بپردازیم، ذکر چند نکته لازم است. شاید در ادبیات عمومی اضطراب و استرس یک معنی داشته باشند، اما واقعیت این است که میان این دو تفاوت هایی وجود دارد. تمایز گذاشتن میان این دو میتواند نفعهای بسیاری داشته باشد. استرس، در لغت به معنی فشار است. هر چیزی که بر روی روان و تن شما فشار وارد کند، استرس است. از این منظر، هر نوع تجربه پرفشاری استرس است. برای نمونه، عصبی شدن، عصبانی شدن، غمگین شدن هم میتواند نوعی استرس باشد.
اضطراب اما به حالتی گفته میشود که نوعی سردرگمی و بیقراری نا مشخص باعث ایجاد پریشانی درونی گردد. در استرس، همیشه منبع استرس مشخص است. کار، شرایط اقتصادی، زندگی اجتماعی، روابط، همه و همه ممکن است منبع استرس باشند. اما در اضطراب، مشخص نیست که دلیل حضور اضطراب چیست؟
از منظر روانپویشی فشرده کوتاه مدت، درمان استرس و اضطراب در یک پیوستار رخ میدهند. در این فرمول بندی، استرس فی نفسه مشکل خاصی نیست. مگر اینکه باعث ایجاد یک واکنش احساسی و هیجانی شود. برای نمونه، تصور کنید شخصی به شرایط کنونی رابطه خود که نگاه میکند، دچار نوعی حس ترس میشود. استرسی که بر روی تن و روان او وارد میشود، ممکن است سبب شود تا او نتواند با پیامد احساسی شرایط لحظه حال مواجه شود.
درمان استرس و اضطراب شدید
برای درمان استرس و اضطراب شدید، درمانگر به شما کمک میکند تا بفهمید چه احساسی در درون شما میخواهد تجربه شود؟ برای اینکه فرمول بندی دارای پشتوانه علمی باشد، جهان شمولی احساسات مورد مطالعه قرار گرفته است. پژوهشگران تلاش کرده اند تا بفهمند چه احساساتی در بین همه مشترک است. احساس ترس، شادی، غم و اندوه، تعجب، خشم، عذاب وجدان، شرم، عموما بین همه انسانها مشترک است.
احساسهایی مثل تهی بودن و پوچی، حقارت، حسودی، و برخی دیگر نیز احساسات شناخته شدهای هستند، اما شواهد پژوهشی جهان شمولی آنها را مشخص نکرده است. در این نگاه، وقتی که یک فرد با شرایط بخصوصی مواجه میشود، در او احساساتی پدیدار میشود. اغلب، به دلایل گوناگون مثل تجربیات پیشین، شرم از تجربه کردن یک احساس – حتی اگر خود آن احساس شرم و خجالت باشد – افراد تلاش میکنند تا احساسات را از درون خود پاک کنند.
درمان استرس و اضطراب شدید و ظرفیت تجربه احساسی
درمان به معنی افزایش ظرفیت تجربه احساسی است. چنانچه یک شخص بتواند با احساساتش و واقعیت احساسی لحظه حال کاملا مواجه شود، دیگر دلیلی برای تجربه اضطراب ندارد. در واقع، اضطراب به دلیل ظرفیت و تابآوری پایین بروز پیدا میکند. وقتی که یک احساس در درون یک فرد تجربه نمیشود، اضطراب ایجاد میشود.
ساختن راههای تخلیه اضطراب
حتما هر فردی اگر قدری خوب اندیشه کند، متوجه میشود که حذف کردن استرس شاید غیر ممکن باشد. شما در طول زندگی پیوسته با استرسهای زیادی مواجه میشوید. شرایط از پیش اندیشیده شدن یا ناگهانی، میتوانند منابع پرفشار استرس باشند. پس درمانی استرس و اضطراب شدید، به هیچ وجه به معنی حذف کردن منابع استرس نیست. در عوض، روانشناس و روانکاو و به طور کلی رواندرمانگر به شما کمک میکند تا تاب آوری احساسی خود را بالا ببرید.
بالا بردن ظرفیت تجربه احساسی و ساختن راه های تخلیه اضطراب، در واقع درمان استرس و اضطراب شدید به صورت غیر مستقیم انجام میشود. برای این امر، بایست مسیرهای تخلیه اضطراب ساخته شود. ساختن مسیرهای تخلیه اضطراب باعث میشود تا شما بتوانید به احساس اصلی و واقعی که دارید نگاهی صادقانه بکنید.
رها سازی هیجانی
برای درمان استرس و اضطراب شدید، درمانگر به شما کمک میکند تا بتوانید نه تنها راههای تخلیه اضطراب را بسازید. بلکه تکنیکهای تنظیم اضطراب را نیز یاد بگیرید. سپس، میشود به سراغ هیجان ها و احساسات رفت. برخی از این احساسات را بایست تاب آورد و راههای سازگارانهای برای سازگاری با آنها پیدا کرد. در برخی مواقع نیز میشود با رها سازی هیجانی، برخی تجربیات تلخی که ایجاد احساسات تلخ و ناگواری کرده اند را رها کرد.

ساختن راه های تخلیه اضطراب
درباره اضطراب و شیوه ای که از نظر فیزیولوژیکی تجربه می شود، به مقاله اضطراب نگاه کنید. اضطراب عموما سبب ایجاد واکنش های شدید بدنی در کنار تاثیرات روانی میشود. اضطراب ممکن است سبب ایجاد حالاتی مثل ستیز، گریز و بیهوشی شود. گاهی به محض حضور اضطراب، فرد تمایل کنترل ناپذیری برای ترک کردن موقعیت، احساس، شرایط و هر چیزی که باعث تداوم اضطراب میشود را از خود نشان میدهد.
در شرایط دیگر، فرد ممکن است تند مزاج شود و پیوسته نوعی حالت تحریک پذیر و عصبی را از خود نشان دهد. در این حالت که همان ستیز است، سیستم خودکار عصبی فرد را همواره در حالت آماده باش قرار میدهد. خطر صرفا به صورت روانی تجربه نمیشود بلکه فرد در اعماق خود گمان میکند که خطری واقعی او را تهدید میکند. برای همین پیوسته مضطرب است.
استرس و اضطراب شدید و بیهوشی
در شرایطی که چندان نادر هم نیستند، فرد در مواجهه با استرس و اضطراب شدید، بیهوش میشود. بیهوش شدن یک استراتژی انتخابی توسط سیستم خودکار عصبی است تا از آسیب دیدن فرد جلوگیری کند. فشار استرس و اضطراب به قدری است که سیستم خودکار عصبی به سرعت آدرنالین و هورمون کورتیزول را آزاد میکند. و سایر تغییرات فیزیولوژیکی لازم را ایجاد میکند.
چنانچه فرد تحت فشار شدید قرار بگیرد، و این فشار تکرار شونده یا شدید باشد، از منظر زیستی بهتر است که ذهن خودآگاهی به طور موقع خاموش شود. به همین جهت، در واقع بیهوش شدن یک راهکار هوشمندانه برای جلوگیری از آسیب به فرد است.
برای درمان استرس و اضطراب شدید چه کنید؟
مسیرهای فردی درمان استرس و اضطراب ممکن است از تغییر در خورد و خوراک و خواب، تا سبک زندگی را دربربگیرد. برای نمونه، مصرف قهوه، شکلات، و هر خوراکی و نوشیدنی که ممکن است ایجاد تنش و اضطراب کند را کنار بگذارید.
افرادی که دچار استرس و اضطراب شدید هستند، اغلب خواب خوبی ندارند. در بسیاری از مواقع، خواب آشفته، پریدن از خواب، خوابهای سطحی، خواب های حتی طولانی مدت که باعث ایجاد حس شادابی و رفع خستگی نمی شوند.
استفاده از خوراکی هایی که باعث ایجاد آرامش میشوند
تغییر وضعیت مضطرب از طریق مصرف خوراکی ها و نوشیدنی هایی که سالم و تقویت کننده قوای جسمی هستند، امکان پذیر است. در زیر لیستی از خوراکی ها و نوشیدنی هایی که سالها در دسته درمان های خوراکی اضطراب قرار داشتهاند، آمده است.
۱- ماهی سالامون
ماهی سالمون (آزاد) حاوی موادی است که برای تقویت سلامت مغز مفید است. منابع غنی ویتامین دی و امگا-۳ باعث کاهش اضطراب میشوند. این دو منبع باعث تنظیم انتقال دهندههای عصبی مغز مانند دوپامین و سروتونین شده و توانایی ایجاد آرامش و ریلکسیشن را دارند.
پژوهش ها نشان داده است که این اسیدهای چرب باعث کاهش تورم و کج کاری سلول های مغز شده و بدین طریق احتمال ابتلا با بیماری روانی مثل اضطراب را کاهش میدهند.
۲- دمنوش بابونه
بابونه حاوی مقادیر زیادی آنتی اکسیدان است که در کاهش تورم مفید هستند. مطالعات زیادی ارتباط بین مصرف بابونه و کاهش اضطراب را نشان دادهاند. در یک بررسی، افرادی که مبتلا به اضطراب فراگیر بودند پس از مصرف دمنوش بابونه سطح پایینتری از نشانههای اختلال اضطراب فراگیر را نشان دادند.
۳- زردچوبه
زردچوبه حاوی مقادیر زیادی کورکومین است. مطالعات حیوانی و پژوهشی اثر کورکومین در افزایش اسید های چرب امگا-۳ را در مغز خبر میدهند. کورکومین به بدن کمک میکند تا راحتتر عمل سینتسیل را انجام دهد. کورکومین همچنین حاوی آنتی اکسیدان ها و ضد تورم های قوی است که در کاهش آسیب به سلول های مغزی مفید هستند.
کورکومین که در زردچوبه به وفور وجود دارد، سبب افزایش آنتی اکیسدان های خون میشود. مطالعات نشان داده است که سطح آنتی اکسیدان های خون در افراد مضطرب پایین تر از دیگران است.
۴- شکلات تلخ
شکلات تلخ برای درمان بسیاری از بیماری ها مفید است. شکلات تلخ حاوی مقادیر زیادی فلاونول است که یک آنتی اکسیدان مفید برای کارکرد مغزی است. این تاثیرات در زمینه سازگاری با شرایط استرسزا نیز مفید دانسته شده اند. در یک بررسی، به افراد مضطرب برای دو هفته، روزی دو بار شکلات تلخ ۷۴٪ داده شد.
این افراد سطوح متفاوتی از هورمون کورتیزول و کتکلامین را نشان دادند. هورمون هایی که با اضطراب در ارتباط هستند. البته در مصرف شکلات تلخ بخاطر کالری بالایی که دارد باعث جانب مراعات را رعایت کرد.
۵- ماست
بله، درست خواندید، ماست! پروبیوتیک و باکتریهای سالمی که در برخی از ماستها وجود دارد، با افزایش سلامت عمومی روانی در ارتباط هستند. ماست های حاوی پروبیوتیک نوروتاکسین ها را بازداری میکنند و به این سبب با محافظت از بافت مغزی به سلامت روانی کمک می کنند.
در یک مطالعه، افرادی که ماست پروبیوتیک مصرف کردهاند بهتر از افرادی که ماست معمولی مصرف کردهاند با شرایط استرس آور تطبیق یافتند.
۶ – چای سبز
در چای سبز امینو اسیدی به نام ال-تیانین وجود دارد که باعث تاثیرات مثبت بر روی سلامت مغز و کاهش اضطراب میشود. مطالعات به اثربخشی این امینواسید در زمینه کاهش پاسخ های اضطراب آور اشاره می کنند. ال-تیانین باعث افزایش انتقال دهندههای عصبی گابا، دوپامین و سروتونین میشود که خاصیت ضد-اضطرابی دارند.
در یک تحقیق مهم، افرادی که چای سبز مصرف میکرند به همان اندازه افرادی که داروی ضد اضطراب مصرف میکردند اپیگالوکاتچین گالات EGCG در بدن خود داشتند. ایین آنتی اکسیدان به روشنی با کاهش اضطراب مرتبط است.
جمع بندی درمان استرس و اضطراب شدید
در بخش های بعدی، به ارائه راهکارهایی برای شناخت بیشتر اضطراب و استرس، تغییرات لازم در سبک زندگی، و راهکارهای عملی برای بهبود و سازگار با استرس و اضطراب شدید را بررسی میکنیم. برای گوش دادن به پادکست تجربه زیستی، می توانید از اینجا اقدام کنید.

تفسیر رویا و تعبیر خواب در روانکاوی و سایر رویکردهای روانشناسی | ||||||
کهن الگو سایه در روانشناسی تحلیلی کارل یونگ
|
خودنگاری و درمان افسردگی در خانه بخش چهارم |
افسرده کیست؟ نگاهی تازه با افسردگی |